Overlijden

Als een naaste komt te overlijden

Het verlies van een dierbare heeft een grote impact, zowel privé als op het werk. Verdriet, vermoeidheid en concentratieproblemen kunnen ervoor zorgen dat het dagelijkse functioneren anders aanvoelt dan voorheen. Rouw is een persoonlijk proces, en iedereen verwerkt verlies op zijn eigen manier en tempo. Het is belangrijk dat zowel werkgevers als collega’s zich bewust zijn van de impact van verlies en rouw op het werk. Door ruimte te geven voor emoties en begrip te tonen, kan een werkomgeving bijdragen aan een gezonde verwerking van het verlies.

Waar moet je aan denken als een naaste overlijdt?

Wanneer een naaste overlijdt komt er veel op je af. Naast het verwerken van het verdriet, moeten er ook praktische en administratieve zaken geregeld worden. De checklist Overlijden kan je helpen om zaken die je moet regelen op een rijtje te zetten. Ook Wijzer in Geldzaken heeft een handig overzicht evenals de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie.
Dit zijn de meest voorkomende regelingen waar je mogelijk recht op hebt.

Wat is de hoogte van de overlijdensuitkering?

Werkgevers moeten bij overlijden van een werknemer een overlijdensuitkering betalen aan de nabestaanden, meestal de partner of minderjarige kinderen. Dit is minimaal één maandsalaris.

In de cao onder artikel 7.7 lid 1 staat dat er vanuit de Cao mbo een overlijdensuitkering wordt betaald die gelijk is aan driemaal het maandsalaris dat voor de werknemer gold op de dag van het overlijden, vermeerderd met het bedrag van de vakantietoeslag. Daarbij geldt dat deze uitkering vrij is van loonheffingen en inkomstenbelasting, waardoor nabestaanden het volledige bedrag ontvangen.

Hoewel de uitkering vrij is van loonheffingen en inkomstenbelasting gelden er ook regels voor de erfbelasting:

De fiscale behandeling van de overlijdensuitkering aan nabestaanden is als volgt:

Eén maandsalaris
- Geen loonheffing
- Geen erfbelasting
Twee of drie maandsalarissen
- Geen loonheffing
- Voor de erfbelasting: één maandsalaris is vrijgesteld, de rest wordt belast met erfbelasting

Wat regelt de Algemene nabestaandenwet?

De overheid biedt een nabestaandenuitkering (Anw) voor mensen die een kind tot 18 jaar verzorgen of zelf voor meer dan 45% arbeidsongeschikt zijn. Deze uitkering is afhankelijk van je inkomen. Blijft een kind zonder ouder(s) achter? Dan kan het in veel gevallen een wezenuitkering krijgen. Wil je weten of je recht hebt op een uitkering en hoe je deze aanvraagt? Op de website van de Sociale Verzekeringsbank vind je alle informatie.

Waaruit bestaat het nabestaandenpensioen?

Een nabestaandenpensioen is een uitkering die iemand krijgt als zijn partner overlijdt. Dit kan bijvoorbeeld een nabestaandenuitkering zijn of een levensverzekering. Als je in loondienst werkt of hebt gewerkt, is de kans groot dat er een pensioenregeling is met een nabestaandenuitkering.

Een nabestaandenpensioen is een financiële ondersteuning voor de partner en kinderen na het overlijden van iemand die pensioen heeft opgebouwd. Dit nabestaandenpensioen bestaat uit twee soorten: partnerpensioen voor de (ex-)partner en wezenpensioen voor kinderen, inclusief pleeg-, adoptie- en stiefkinderen.

In de meeste gevallen krijgen de partner en kinderen een uitkering als de overledene pensioen had opgebouwd. Ook een ex-partner kan soms recht hebben op een deel, afhankelijk van de pensioenregeling.

Maandelijkse uitkering

Dit betekent dat je partner en/of kinderen mogelijk recht hebben op een maandelijkse uitkering na jouw overlijden. Of jij na het overlijden van jouw partner. En dat je rekening moet houden met een mogelijke uitkering aan een ex-partner. Dit wordt het bijzonder partnerpensioen genoemd. Dit betekent dat als de overledene gescheiden is en er tijdens die relatie pensioen is opgebouwd, de ex-partner mogelijk een deel van het partnerpensioen krijgt als hij of zij overlijdt.

Pensioenfonds

De hoogte en voorwaarden van het nabestaandenpensioen verschillen per pensioenfonds. Wil je weten wat dit voor jou of je nabestaanden betekent? Via de website van het ABP lees je meer over jouw nabestaandenpensioen en hoe het werkt als dit verzekerd is via het ABP. Wanneer de overledene het pensioen via een ander pensioenfonds heeft, moet je contact opnemen met dat pensioenfonds.

Via mijnpensioenoverzicht.nl vind je meer informatie over jouw nabestaandenpensioen. Je moet hiervoor inloggen met je DigiD.

Hoe werkt een overlijdensrisicoverzekering?

Misschien heb je een overlijdensrisicoverzekering afgesloten. Dit kan een zelfstandige verzekering zijn of één die gekoppeld is aan je hypotheek. Is de verzekering aan de hypotheek verbonden? Dan wordt de uitkering gebruikt om (een deel van) de hypotheek af te lossen. Dit kan financiële ruimte geven en de nabestaanden helpen om in de woning te blijven wonen.

Zo’n levensverzekering is soms een hele tijd geleden afgesloten. Je weet misschien wel dat dit is gebeurd, maar kunt de polis niet vinden. Of je weet niet of het is gebeurd en wilt weten of er misschien een polis is. Dan helpt de Zoekservice Levensverzekeringen.

Je kunt op deze website een aanvraag indienen, maar eerst is het belangrijk om zelf na te gaan of en waar er nog een polis loopt. Heb je een oude polis met de naam van een verzekeraar erop? Neem dan eerst contact op met die verzekeraar om te controleren of de polis nog geldig is. Dit bespaart tijd en helpt je sneller duidelijkheid te krijgen.

Er zijn verschillende overlijdensrisicoverzekeringen. De fiscale afrekening is ook verschillend en de consequenties voor de waarde van de nalatenschap ook. Vraag hierover advies van de notaris of jouw financieel adviseur.

Wat moet je regelen met de Belastingdienst na een overlijden?

Na het overlijden van een dierbare moet er veel worden geregeld met de Belastingdienst. Maar waar begin je? Wil je overzichtelijk zien wat je allemaal moet regelen? De Checklist Nabestaanden helpt je stap voor stap met alles wat erbij komt kijken, zoals het opzeggen van abonnementen, het regelen van de nalatenschap en het informeren van instanties.

Wat gebeurt er met toeslagen?

Sommige toeslagen, zoals huur- of zorgtoeslag, kunnen veranderen of stoppen na een overlijden. De Belastingdienst krijgt de melding automatisch door, maar het is verstandig om zelf te controleren wat dit betekent voor je financiële situatie.

Hoe regel je verzekeringen na een overlijden?

Bij een overlijden moeten ook verzekeringen worden aangepast. Sommige moeten stopgezet worden, terwijl andere juist financiële steun kunnen bieden. Hier lees je welke verzekeringen je moet checken en wat je kunt doen.

Zorgverzekering: De zorgverzekering stopt automatisch vanaf de dag na het overlijden. Soms volgt er nog een premieafrekening, dus check dit bij de zorgverzekeraar.
Opstalverzekering (bij een koophuis): Moet worden aangepast als de woning wordt verkocht of overgaat naar erfgenamen.
Inboedelverzekering: Pas deze aan of zeg hem op als de woning wordt leeggehaald of verkocht.
Autoverzekering: Staat de autoverzekering op naam van de overledene? Dan moet deze worden stopgezet of overgeschreven op naam van een erfgenaam.
Aansprakelijkheidsverzekering: Moet worden stopgezet of aangepast als de verzekering op naam van de overledene stond.
Reis- en annuleringsverzekering: Controleer lopende verzekeringen en zeg deze op als er geen andere verzekerden op de polis staan.

Veel verzekeraars helpen je bij het opzeggen of aanpassen van polissen. Neem contact op met de verzekeraar of een financieel adviseur om alles goed te regelen.

Hoe stel je een begroting op?

Een begroting geeft inzicht in je financiën en helpt je plannen:

Breng je nieuwe inkomsten en uitgaven per jaar in kaart. Houd rekening met vaste lasten – denk aan huur, hypotheek, verzekeringen – en huishoudelijke, variabele uitgaven, zoals voeding, verzorging, huisdieren en cadeautjes. Via BerekenUwRecht kun je onderzoeken of je wellicht nog recht hebt op tegemoetkomingen in bijvoorbeeld zorgkosten, kinderopvang of woon-werkverkeer.
Gebruik het Nibud-stappenplan

Wat kost een uitvaart?

Een uitvaart is een emotioneel moment, maar ook financieel een belangrijke gebeurtenis. De kosten variëren gemiddeld tussen de €7.000 en €11.500, afhankelijk van jouw wensen en keuzes. Een begrafenis is vaak duurder dan een crematie, voornamelijk door extra kosten zoals grafrechten en een grafmonument.

Je kunt veel zaken regelen voor je eigen uitvaart. Deze checklist van de Rijksoverheid helpt je om jouw uitvaart op een rijtje te zetten. Maar kan je ook helpen om de uitvaart van een naaste te regelen.

Hoe regel je werk en zorg na een overlijden van een naaste?

Het overlijden van een dierbare brengt veel veranderingen met zich mee, zowel op het gebied van werk als zorg. Naast het regelen van praktische zaken en het verwerken van het verlies, kan het nodig zijn om taken opnieuw te verdelen. Kijk hiervoor ook bij ‘werk en zorg verdelen’.

1. Tijd nemen voor rouw en regelzaken

Verlof: Informeer bij je werkgever naar de mogelijkheden voor rouwverlof of aanpassing van je werkuren.
Praktische zaken verdelen: Er moet veel geregeld worden, zoals de uitvaart en administratieve afhandeling. Dit kan samen met familie of andere betrokkenen worden verdeeld.
Hulp inschakelen: Voor zaken zoals kinderopvang of huishoudelijke ondersteuning kan extra hulp nodig zijn.

Check bij HR en je leidinggevende hoe je hierbij ondersteund kan worden.

2. Weer aan het werk

Terugkeer afstemmen: Werkgevers bieden soms flexibiliteit in uren of taken. Het kan helpen om dit tijdig te bespreken.
Concentratie en energie: Rouw kan invloed hebben op je werkprestaties. Het kan even duren voordat je weer volledig functioneert.
Collega’s informeren: Een open gesprek met collega’s kan begrip en ruimte geven.

Ga in gesprek met HR en je leidinggevende om hier op een goede manier mee om te gaan.

3. Verantwoordelijkheden in zorg en gezin

Zorg voor kinderen en nabestaanden: Kinderen en andere familieleden kunnen ondersteuning nodig hebben. Bespreek samen hoe dit wordt geregeld.
Veranderingen in mantelzorg: Als je mantelzorger was, verandert je dagelijkse structuur. Soms zijn nieuwe afspraken met instanties of familieleden nodig.

Het opnieuw indelen van werk en zorg vraagt aanpassing. Dit proces verloopt bij iedereen anders en heeft tijd nodig.

< Terug naar overzichtspagina